Basisrekenkunde voor Excel

Nogal wat mensen zijn bang van Excel of vinden Excel moeilijk. Nogal eens is de bedenking ‘Excel doet nooit wat ik wil’ het gevolg van gaten in de basis van rekenkunde. Daarom enkele dingen op een rijtje.

Operatoren

Excel heeft deze operatoren

  • + voor de optelling
    3+2 (geeft 5)
  • – voor het aftrekken
    3-1 (geeft 2)
  • voor het vermenigvuldigen
    3*2 (geeft 6) [maar dus niet ster, punt of x]
  • / voor het delen
    6/3 (geeft 2)
  • ^ voor de machtsverheffing
    3^2 (geeft 9)

Volgorde van bewerkingen – de noodzaak van haakjes

Berekeningen worden niet van links naar rechts uitgevoerd: er is een hiërarchie.

  • machtsverheffing gaat voor op andere berekeningen
  • deling en vermenigvuldiging gaan voor op optellen en aftrekken
  • optellen en aftrekken worden als laatste uitgevoerd
  • en haakjes wijzigen de voorrang: de haakjes gaan voor

1+3^2 geeft 10, niet 16 – maar (1+3)^2 geeft wel 16

1+2*3 geeft 7, niet 9 – maar (1+2)*3 geeft 9


Berekeningen maken

In Excel gebruikt men geen reeksen van + maar de functie SOM.

In Excel gebruikt men geen reeksen van * maar de functie PRODUCT.


De regel van drie

Mogelijk het lastigste zijn breuken en de regel van drie. Dit is de regel van drie: als twee broden zeven euro kosten, hoeveel kosten vijf broden?

  • twee broden kosten zeven euro
  • één brood kost drie euro en half (7/2)
  • vijf broden kosten dan 17,5 (3.5*5)

Breuken en verhoudingen

Als a/b=c/d kan je met drie termen de andere berekenen

  • a/b = ?/d – bv 2/3 = ?/15
    a/b = x/d is op te lossen als we teller en noemer vermenigvuldigen met d
    ad/b=x
    2/3 = ?/15 >> 2 x 15 / 3 = 10 10
  • a/b = c/? – bv 2/3 = 8/?
    a/b = c/x is op te lossen als we teller en noemer omdraaien aan beide kanten van het gelijkheidsteken, en dan de teller links vermenigvuldigen met de noemer rechts
    a/b = c/x > b/a = x/c > bc/a = x
    2/3 = 8/? > 3/2 = ? / 8 >> 3 x 8 / 2 = 12

Breuken vermenigvuldigen en delen

  • f*(a/b) = f*a/b
    Vermenigvuldigen is het vermenigvuldigen van de teller
  • a/b * c/d = a*c / b*d
    Vermenigvuldigen met een breuk is het vermenigvuldigen van de tellers en het vermenigvuldigen van de noemers

Breuken optellen

Om breuken op te tellen, moeten ze eerst een gelijke noemer hebben. Dat kan je bekomen door de noemers met elkaar te vermenigvuldigen, en de tellers door de noemer van de andere breuk.

a/b + c/d = (a*d +c*b) / b*d

Puntenboeken

Maar dat gaat niet op voor puntenlijsten

a/max1 + b/max2 = (a + b) / (max1 + max2)

Percentages

Een procent is de waarde gedeeld door honderd. 50 % is de helft.

a% van b = a*b/100

a% bij b = b*(1+a/100)

a van b = ? %

Hoeveel % is a van b?

a/b = x / 100 >> a*100/b
a% bij b = b*1+a/100
van a naar b is (b*a)/a * 100 procent stijging

Afronden

De eerste vraag is hoé je wil afronden

  • Wat is de basiswaarde (bv een geheel, 0,5, 0,1, iets anders)
  • Wat wil je met tussenliggende waarden? In een 5/4 afronding worden waarden boven de helft naar de bovenliggende waarde afgerond
  • Wat wil je dat er gebeurt met negatieve getallen? Is -4.8 naar boven afronden -5, of net -4?

Als je dit wil:

7,1 > 7

7,9 > 8

kan je vermenigvuldigen met twee, en laten vallen wat er na de komma staat.

Belangrijke functies

SOM
GEMIDDELDE
SOMPRODUCT
ALS

INTEGER